رابط کاربری یا UI چیزی است که ما در صفحه نمایش موبایل یا لپ‌تاپ مشاهده می‌کنیم و در واقع یک رابط بین ما و کدهای پشت سایت یا اپلیکیشن است. این رابط باید دارای دو قابلیت به خصوص باشد؛ اول اینکه زیبا و جذاب باشد، دوم اینکه کار با آن راحت باشد که اولی را UI و دومی را UX می‌نامند.
رابط کاربری نقاط دسترسی است که کاربران با طرح‌ها در تعامل هستند. در طراحی همه سیستم‌ها باید همواره به رابط کاربری توجه ویژه داشت. در طراحی اپلیکیشن‌ها، نرم افزارها، وب‌سایت‌ها و حتی دستگاه‌های الکترونیکی. بهبود رابط کاربری از بزرگ‌ترین دغدغه‌های مهندسین به خصوص مهندسین IT است. به عبارت دیگر همه شرکت‌های بزرگ می‌خواهند تا سیستم‌ها و امکاناتی برای محصول خود تعریف کنند که کاربران بدون هیچ مشکلی قابلیت کار با آن را داشته باشند.
طراح رابط کاربری User Interface کیست؟
طراح رابط کاربری شخصی است که همه تصمیمات طراحی یک سایت یا یک محصول را بر عهده دارد. او مشخص می‌کند که در طراحی یک سایت چه رنگ‌ها، فونت‌ها یا عکس‌هایی به کار رود. چیدمان صفحه چگونه باشد، شکل و اندازه منوها و دکمه‌ها به چه صورت باشد تا کاربر بتواند به راحتی با یک سایت یا محصول تعامل داشته باشد.
نیازی نیست که طراح رابط کاربری بر گرافیک تسلط داشته باشد هرچند تسلط او بر گرافیک مزیت به حساب می‌آید. امروزه یک طراح UI به نرم‌افزارهای مختلف طراحی و گرافیک تسلط کامل دارد. برخی از آن‌ها به زبان‌های مختلف برنامه نویسی مسلط هستند و همین امر آن‌ها را در کسب نتیجه مورد نظر موفق‌تر می‌گرداند.
رابط کاربری سایت
رابط کاربری نقشی کلیدی در جذب مخاطب داشته و نرخ خروج از سایت را به طرز چشمگیری کاهش می‌دهد. بسیاری از سایت‌های معروف بین‌المللی سالیانه میلیاردها تومان بابت طراحی رابط کاربری هزینه می‌کنند. ممکن است یک سایت محتوایی باکیفیت و بسیار جدید داشته باشد اما به واسطه رابط کاربری بد نتواند بازخورد مناسبی از تعامل کاربرانش دریافت کند.
برای طراحی رابط کاربری سایت باید نیازهای مخاطبان خود را به دقت شناسایی کنید و ببینید چه نوع رابطی برای کاربران و مشتری‌های شما مناسب است. اگر مخاطبان شما کودکان و نوجوانان باشند رابط کاربری با زمانی که مخاطبان شما را افراد سالخورده تشکیل می‌دهند، متفاوت خواهد بود.
هنگامی که شما از سیستم‌های مدیریت محتوا نظیر وردپرس استفاده کنید نیازی نیست که نگران UI سایت خود باشید. چراکه این سیستم‌ها قالب‌هایی از پیش طراحی شده دارند که همه استانداردهای UI در آن‌ها به درستی رعایت شده و کاربر از کار کردن با آن‌ها بسیار لذت می‌برد.
رابط کاربری موبایل
منظور از رابط کاربری موبایل رابط کاربری سیستم عامل دستگاه است. همان سیستم عاملی که تعامل کاربر با منوها برنامه‌ها و اپلیکیشن‌های موبایل را ممکن می‌سازد. طراحی رابط کاربری موبایل در مقایسه با طراحی رابط کاربری وب سایت از پیچیدگی‌های بیشتری برخوردار است. مشکل اصلی این رابط کاربری محدودیت‌هایی است که در مقایسه با فضاهای بزرگ‌تر نظیر دسکتاپ وجود دارد. بنابراین باید هوشمندانه طراحی کرد.
رابط کاربری اپلیکیشن‌ها و نرم افزارها
همان طور که در قسمت قبل اشاره کردیم رابط کاربری موبایل با محدودیت‌هایی روبه‌رو است که مهم‌ترین آن فضا است. منظور از رابط کاربری اپلیکیشن‌ها و نرم‌افزارها همان ویژگی ظاهری و محتوایی آن‌هاست که کاربر باید قادر باشد تا به راحتی با آن‌ها ارتباط برقرار کند. آنچه باید در UI یک اپلیکیشن در نظر گرفت سادگی و سرعت است که باید نیاز مخاطبان را در کمترین زمان ممکن برطرف سازد.
طراحی UI شامل چه بخش‌هایی است؟
یک طراحی UI از نظر نوع طراحی بصری، گرافیک و تصویر، نوع نوشته یا تایپوگرافی و رنگ‌هایی که در آن به کار می‌رود باید مورد بررسی قرار بگیرد:
نوع طراحی بصری
قبل از اینکه کار طراحی رابط کاربری را شروع کنید باید یک شمای کلی از طرح را در ذهن داشته باشید. برای مثال اینکه چه رنگ‌هایی استفاده شود، چه تصاویری در کجا قرار بگیرند و نوشته‌ها با چه فونتی و در کجای طرح واقع شوند تا در نهایت یک مجموعه زیبا و باکیفیت را در کنار هم خلق کنند. این طرح بندی کلی که در بدو شروع کار آماده می‌کنیم در همین بخش جای می‌گیرد.
طراحی گرافیک و تصاویر
سپس باید تصاویری که قصد داریم در طراحی استفاده کنیم را انتخاب و طراحی کنیم. این تصاویر می‌توانند شامل عکس، انیمیشن، متن نوشته و... باشند. طرز کنار هم قرار گرفتن تصاویر نیز در همین بخش تعیین می‌شود.
بیشتر بخوانید: favicon چیست؟
استفاده از رنگ‌ها
رنگ‌هایی که در یک طراحی به‌کار می‌روند باید با توجه به هویت برند و هدف طرح انتخاب شوند. به این منظور رعایت روانشناسی رنگ‌ها ضروری است؛ مثلاً اگر قرار است بخشی برای تشویق مشتریان به اقدام طراحی شود، طبق اصول روانشناسی رنگ‌ها بهتر است از رنگ‌هایی که حس ضرورت و اضطرار را در بیننده ایجاد می‌کنند استفاده کرد تا هر چه سریع‌تر به درخواست پاسخ دهد.
تایپوگرافی
متنی که در طراحی نوشته می‌شود علاوه بر اینکه باید به اندازه کافی خوانا باشد نباید این بزرگی نوشته از زیبایی طرح بکاهد. به علاوه انتخاب نوع فونت نیز می‌تواند بخشی از هویت برند را نمایان سازد.
نکات لازم در طراحی رابط کاربری
طراحی رابط کاربری اولین قسمتی است که کاربر در حین تعامل با سایت شما با آن مواجه می‌شود. در عین حال توجه داشته باشید که سلیقه مردم با گذشت زمانه و تغییر مدها عوض می‌شود. پس توصیه می‌شود افرادی که کار UI انجام می‌دهند همواره از تازه‌ترین مدها و سبک مورد علاقه اکثریت مردم جامعه خودشان آگاهی داشته باشند تا بتوانند طرحی همه‌پسند و گیرا خلق کنند.
اگر بخواهیم علاوه بر تمام آنچه گفته شد، با ذکر چند نکته آموزش طراحی UI را پایان برسانیم، ذکر نکات زیر ضروری به نظر می‌رسد:
- در رابط کاربری علاوه بر نیازهای کاربر، بر روی نیاز برند نیز باید تمرکز کنید.
- با اینکه حفظ زیبایی بصری در UI از اوجب واجبات و حتی اولین مأموریت طراحی بصری است، باید سعی شود با ویژگی‌های بصری پیام نیز انتقال داده شود.
- برای جامعه امروز سادگی و شکیل بودن به معنی زیبایی است؛ پس از عناصر پر زرق و برق در طراحی خود بپرهیزید. مگر اینکه هدف خاصی برای آن داشته باشید.
- در طراحی همیشه مخاطب هدف و سلیقه او را در نظر بگیرید؛ سلیقه جوانان از کودکان یا افراد جا افتاده متفاوت است.
رابط کاربری در مقایسه با تجربه کاربری
تجربه کاربری در واقع همه جنبه‌های تعامل یک کاربر با یک وب‌سایت، اپلیکیشن یا محصول را پوشش می‌دهد. به تجربه کاربری User Experience گفته می‌شود و طراح آن را UX Designer می‌نامند. از نظر بسیاری از وبمستران مشهور دنیا، سایت گوگل بهترین رابط کاربری و بهترین تجربه کاربری را دارد. اگر بخواهیم با یک مثال تفاوت این دو را تشریح کنیم، بهتر است به بررسی گوگل بپردازیم.
رابط کاربری گوگل بسیار ساده طراحی شده است. هماهنگی بی‌نظیر رنگ‌ها و دو دکمه بسیار ساده و نوار جستجو و البته لوگوی گوگل تنها المان‌هایی است که در صفحه اصلی گوگل پیدا می‌کنید.
در ارتباط با تجربه کاربری باید گفت که هنگامی که شما یک کوئری را در نوار جستجوی گوگل تایپ می‌کنید، گوگل در کسری از ثانیه نتایج بی‌شماری را به شما نمایش خواهد داد. در طراحی تجربه کاربری باید ببینیم چه طور مخاطب با استفاده از وب‌سایت یا اپلیکیشن حس بهتری پیدا خواهد کرد. چگونه می‌تواند بدون هیچ دردسری تمامی امکانات سایت را ببیند و به آن‌ها دسترسی داشته باشد. خواسته‌های کاربر در کانون توجه تجربه کاربری قرار دارد.
تأثیر بهبود رابط کاربری سایت در سئو
مهم‌ترین رسالت رابط کاربری جذب مخاطب و نگهداری او در یک وب‌سایت است. ماندن یک کاربر در وب‌سایت شما موجب بالا رفتن نرخ ماندگاری (Dwell Time) وب‌سایت شما شده و یک امتیاز مثبت برای سئو سایت به حساب می‌آید. رابط کاربری قوی می‌تواند کاربر را متقاعد کند تا به صفحات دیگر سایت شما نیز سر بزند و محتوای سایت شما را یک به یک مطالعه کند. همه این امور تأثیر به سزایی در ارتقا رتبه سایت در صفحه نتایج گوگل دارد.
جمع بندی
UI هر سایت و اپلیکیشن اولین تماس با کاربر است. تأثیرپذیری اول از UI و UX می‌تواند موفقیت یک محصول یا تجارت را تعیین کند. به همین دلیل هر قدر هم بر روی UI محصول خود سرمایه گذاری کنید، از طریق جذب مشتری به شما بازخواهد
